پاستل

پاستل (به فرانسوی: pastel) یا گچ‌رنگ خمیره‌ای از ماده‌های رنگی آمیخته با گچ و صمغ است که به‌صورت چوبچه درآمده‌است.

واژه‌ی پاستل مأخوذ از «پاستِلّو» در زبان ایتالیایی، به معنای خمیر به دست آمده و پاستل به معنای خمیر مدادرنگی است؛ اما درواقع پاستل یک ابزار هنری برای طراحی و تشکیل‌شده از پودر خالص رنگدانه و چسباننده است. رنگدانه‌های مورداستفاده در گچ‌رنگ همان‌هایی است که در ساخت دیگر وسایل رنگ‌آمیزی همانند رنگ و روغن به کار برده می‌شوند.

پاستل شامل رنگ دانه‌های پودری است که به هم چسبیده‌اند. این رنگدانه‌ها اساسا همان‌هایی هستند که برای دیگر ابزارهای نقاشی مانند آبرنگ، اکریلیک و مدادرنگی نیز به کار می روند. اما پاستل به دلیل تأثیری که از خود بر کاغذ باقی می گذارد به تکنیکی خاص و متفاوت تر نیاز دارد.

همهٔ پاستل‌ها ویژگی‌های یکسانی ندارند.

بر خلاف سایر رنگ‌های مایع، سرعت و احتمال تخریب و از بین رفتن رنگ‌های پاستل در صورت تماس با سطح نقاشی، بسیار زیاد است. در این حالت می‌توان پس از اتمام نقاشی از اسپری فیکساتیو استفاده کرد.


انواع پاستل‌های روغنی و مدادهای شمعی به شکل قلمی و استوانه‌ای هستند و از رنگدانه به اضافه روغن‌های گیاهی، که به آن‌ها خاصیت چسبندگی می‌بخشد، تشکیل شده‌اند. بعضی از لوله‌های استوانه‌ای نرم‌تر از بقیه هستند که این به دلیل تفاوت‌های کمی است که در ترکیبات آن‌ها وجود دارد؛ از این جهت کیفیت رنگ پاستل نیز رابطهٔ مستقیمی با استفاده از رنگ‌دانه‌های طبیعی دارد.

پاستل‌ها در چهار نوع وجود دارند: سخت، نرم، مدادی و روغنی. نرمی و سختی این ماده به میزان چسب مورد استفاده بستگی دارد.

پاستل‌های نرم، چسب کمتر و رنگدانهٔ بیشتری دارند. آن‌ها معمولا شکل استوانه ای دارند. این نوع شکل سنتی پاستل است و بیشتر از انواع دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. آن‌ها شامل مقدار زیادی رنگدانه هستند که با حداقل چسب ممکن در کنار هم قرار گرفته‌اند. شکنندگی و بافت نرم آن‌ها باعث می‌شود که به خوبی ترکیب شوند. پاستل‌های نرم در طیف وسیع تری از رنگ نسبت به دیگر پاستل‌ها موجود است.

پاستل‌های سخت مهمولا مستطیلی و دارای چسب بیشتری هستند. این پاستل‌ها از همان مواد تشکیل دهندهٔ نوع نرم ساخته می‌شوند با این تفاوت که دارای چسب بیشتر و رنگ دانهٔ کمتری هستند. می‌توان از نوع سخت آن برای طراحی یک نقاشی به‌طور کامل نیز استفاده کرد اما معمولا هنرمندان از ترکیب پاستل نرم و سخت استفاده می‌کنند. پاستل نرم به راحتی روی کاغذ اثر رنگ می گذارد و به آسانی مخلوط می‌شود در حالی که پاستل‌های سخت برای کشیدن جزئیات دقیق مناسب هستند.

پاستل‌های مدادی در چوب محصور شده‌اند و باعث می‌شوند به هم ریختگی کمتر باشد و در عین حال، جزئیات به خوبی طراحی شوند.آنها به سادگی با پاستل‌های نرم و سخت مخلوط می‌شوند. این نوع پاستل به شکل مداد است و برای طراحی جزئیات ریز و دقیق مناسب است.

چَسب‌رَنگ

چَسب‌رَنگ (tempera)، رنگ محلول در آب است که با نوعی مادهٔ چسبنده ساخته می‌شود. به اثری که از طریق آمیختن رنگ محلول در آب با نوعی مادهٔ چسبنده ساخته می‌شود نیز اثر چسب‌رنگ گفته می‌شود.

چسب‌رنگ تکنیکی قدیمی در نقاشی است که در آن ماده رنگی معمولاً با زرده تخم مرغ ترکیب می‌شود و بعد از ترکیب با آب برای کشیدن بر روی تابلو آماده می‌شود. در این شیوه پس از خشک شدن رنگ‌ها روشن‌تر به نظر می‌رسند. نقاشی‌هایی که با این شیوه انجام می‌شوند پایداری زیادی دارند به طوری که نقاشی‌هایی از قرن اول پس از میلاد با این شیوه نقاشی هنوز وجود دارد.

جیغ (نقاشی)

جیغ نام یک مجموعه نقاشی (شامل چهار تابلوی رنگی و رشته‌ای از طرح‌های قلمی و زغالی) اثر ادوارد مونک است که در فاصلهٔ زمانی ۱۸۹۳ تا ۱۹۱۰ خلق شده‌است. جیغ معروف‌ترین اثر ادوارد مونک است و از نمادهای اکسپرسیونیسم برشمرده می‌شود.

جیغ، اثر ادوارد مونک، هنرمند نروژی را معمولاً پلی میان آثار هنرمندان جنبش پست‌امپرسیونیسم مانند وان‌گوگ و گوگن، و جنبش اکسپرسیونیسم آلمان در اوایل قرن بیستم می‌دانند. آثار مونک تأثیری چشمگیر بر توسعهٔ جنبش اکسپرسیونیسم داشته‌است.

نقاشی‌های مونک، هرچند آشکارا به نمایش واقعیت می‌پردازد، از تخدیش و رنگ‌های اغراق‌آمیز برای تجلی دادن جهانی درونی‌تر استفاده می‌کند. مونک سبک چرخشی و رنگ‌های تند را از وان‌گوک وام گرفت تا به آثارش قدرت و شور ببخشد. حرکت‌های گردابی قلم‌موی او، پژواک‌های بصری در اطراف شخصیت‌های تابلوهایش ایجاد می‌کند.

این شیوه به او کمک می‌کند تا آثاری مانند جیغ را آکنده از احساس وحشت کند و انرژی ویرانگری را به نمایش بگذارد که نمی‌توان مهارش کرد. جیغ بخشی از سه گروه آثار مونک با مضامین عشق، رنج و مرگ است که خود مونک آن‌ها را مجموعاً «کتیبهٔ زندگی» می‌نامید.

ادوارد مونک درباره تابلو جیغ می‌گوید:
«یک روز عصر قدم‌زنان در راهی می‌رفتم؛ در یک سوی مسیرم شهر قرار داشت و در زیر پایم آبدره. خسته بودم و بیمار. ایستادم و به آن سوی آبدره نگاه کردم؛ خورشید غروب می‌کرد. ابرها به رنگ سرخ، همچون خون، درآمده بودند. احساس کردم جیغی از دل این طبیعت گذشت؛ به نظرم آمد از این جیغ آبستن شده‌ام. این تصویر را کشیدم. ابرها را به رنگ خون واقعی کشیدم. رنگ‌ها جیغ می‌کشیدند. این بود که جیغ از سه‌گانهٔ کتیبه پدید آمد.»

ادوارد مونش

ادوارد مونش(به نروژی: Edvard Munch) (زادهٔ ۱۲ دسامبر، ۱۸۶۳ - درگذشتهٔ ۲۳ ژانویه ۱۹۴۴)، نقاش برجستهٔ نروژی در سبک هیجان‌نمایی (اکسپرسیونیسم) بود. دوران کودکی او توأم با فشار و بیماری، بر روحیاتش تأثیر زیادی گذاشت، از این روی بسیاری از تابلوهای ادوارد مونک بر محور درد و بیماری و با موضوع یک زن و مرد شکل گرفته‌اند. مونک هنرمندی به شدت «شخصی» بود که حال و هوای او در آثارش در دوره‌های مختلف متجلی شده‌اند. خودنگاره‌های او در دوره‌های گوناگون، احوال روحی‌اش را که غالباً «ملتهب» بود ثبت کرده‌اند.

ادوارد مونک به سینما به شدت علاقه داشت. او در سال ۱۹۲۷ در پاریس یک دوربین فیلمبرداری خرید و چهار فیلم کوتاه غیرحرفه‌ای با موضوع «صحنه‌های خیابانی، ترافیک، مناظر، دوستان و خودش» ساخت.

از مشهورترین نقاشی‌های او چهار تابلوی مجموعه فریاد است که عموماً با نام جیغ نیز شناخته می‌شود. ادوارد مونک چهار تابلوی فریاد را در اواخر دهه ۱۸۹۰ میلادی و در طول اولین دهه سده بیستم به صورت رنگی و رشته‌ای از طرح‌های قلمی و زغالی به نقاشی کشید. فریاد معروف‌ترین اثر ادوارد مونک، «یکی از شاه‌کارهای هنر مدرن» و از الگوهای آشنای سبک اکسپرسیونیسم شناخته می‌شود.